Chiều ngày 18/10/2024, tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã diễn ra lễ khai mạc trưng bày “Nà pha - Nghệ thuật trang trí hoa văn của Người Thái Nghệ An”. Trưng bày do Công ty TNHH Một thành viên Thủ công Trúc Lâm phối hợp với Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đồng tổ chức. Tham dự lễ khai mạc có sự hiện diện của ông Vũ Thanh Mai - Phó Trưởng ban Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Phan Chí Hiếu - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; ông Bùi Nhật Quang - Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; ông Bezdetko Gennady Stepanovich - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền CHLB Nga tại Việt Nam, Lãnh đạo Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam… và các vị khách quý đến từ các đại sứ quán, các bảo tàng, di tích, trung tâm văn hoá tại Hà Nội cùng Ban Giám đốc và đông đảo cán bộ, nhân viên của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam và Công ty TNHH Một thành viên Thủ công Trúc Lâm.
Trưng bày giới thiệu một phần bộ sưu tập đồ vải thuộc sở hữu của Công ty TNHH Một thành viên Thủ công Trúc Lâm gồm 190 tấm mặt chăn (nà pha); trong đó, 101 tấm nà pha đã được giám định và cấp Giấy chứng nhận đăng ký di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia tại Quyết định số 1195/QĐ-SVHTT ngày 14 tháng 10 năm 2024. Các tấm nà pha có niên đại từ 30 đến 90 năm, được sưu tầm trong khoảng thời gian những năm 1990 tại vùng người Thái Trắng (nhóm Tày Mường) ở miền tây tỉnh Nghệ An.
Phát biểu tại Lễ khai mạc, ông Vũ Thanh Mai - Phó Trưởng ban Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh: “Việc Công ty Trúc Lâm sưu tầm và tổ chức triển lãm tại không gian uy tín như Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam không chỉ thể hiện trách nhiệm với di sản văn hóa mà còn mở ra cơ hội để công chúng trong và ngoài nước tiếp cận gần hơn với tinh hoa nghệ thuật của dân tộc Thái. Điều này góp phần quảng bá bản sắc văn hóa dân tộc ra thế giới, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của du lịch văn hóa, kinh tế địa phương và bảo tồn giá trị truyền thống”.
TS. Bùi Ngọc Quang - Phó Giám đốc Phụ trách Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam cho biết:“Bộ sưu tập này được chuyên gia di sản, chuyên gia dân tộc học đánh giá là di sản quý hiếm mang giá trị văn hóa, lịch sử sâu sắc. Việc hợp tác công tư về văn hóa này cũng là một chủ trương mà UNESCO luôn đề cao, khuyến khích. Qua đó, chúng tôi muốn làm sâu sắc thêm tình yêu đối với văn hóa, nghệ thuật và nhận thức để bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa của người Thái nói riêng và các tộc người của Việt Nam cũng như trên thế giới nói chung”.
Bà Vũ Thị Liên, Phó Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Thủ công Trúc Lâm chia sẻ: “Bắt đầu từ những năm 1990, chúng tôi đã dành nhiều công sức để sưu tầm, bảo quản và gìn giữ bộ sưu tập này. Trong mỗi tấm mặt chăn, mỗi hoa văn, là cả một câu chuyện về văn hóa, cuộc sống và tâm hồn của người Thái. Chúng tôi tin rằng, qua trưng bày này, công chúng sẽ có cơ hội cảm nhận được vẻ đẹp tinh tế trong từng đường nét hoa văn trên mỗi tấm nà pha, và từ đó thêm trân trọng hơn các giá trị văn hóa dân tộc”.
TS. Vi Văn An, người Thái Nghệ An, Cố vấn khoa học Trưng bày khẳng định: “Với kỹ thuật dệt thêu tinh xảo, sự phối màu hài hòa, mô típ hoa văn phong phú theo phong cách tả thực, gồm bốn chủ đề (hình động vật, hình thực vật, các hiện tượng tự nhiên và đồ vật), sưu tập đồ vải này vừa có giá trị về lịch sử, văn hóa, tính thẩm mỹ; vừa thể hiện nét đặc trưng riêng trong sản phẩm đồ vải của người Thái ở địa phương này. Có thể nói, đây là sưu tập đồ vải quý hiếm có một không hai còn sót lại”.
Trưng bày “Nà pha - Nghệ thuật trang trí hoa văn của người Thái Nghệ An” là một sự kiện văn hóa ý nghĩa, không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản của người Thái mà còn mở ra cơ hội đối thoại văn hóa, thu hút sự quan tâm của công chúng trong nước và quốc tế. Trưng bày này diễn ra từ ngày 18/10/2024 đến ngày 17/01/2025, mang lại cơ hội cho khách tham quan khám phá vẻ đẹp của những tấm nà pha, một trong những di sản văn hóa độc đáo của người Thái.
Tin: Nguyễn Thị Phượng
Ảnh: Lê Nguyễn Phương Anh và nguồn tổng hợp
Các báo đài, truyền hình đưa tin về Trưng bày “Nà pha - Nghệ thuật trang trí hoa văn của người Thái Nghệ An”
https://nhandantv.vn/na-pha-nghe-thuat-trang-tri-hoa-van-cua-nguoi-thai-nghe-an-d260469.htm
https://baocaong-bay-nghe-thuat-trang-tri-hoa-van-cua-nguoi-thai-nghe-an-post837492.html
https://vov.vn/van-hoa/chiem-nguong-nhung-san-pham-det-cua-nguoi-thai-o-nghe-an-post1129470.vov